​

​پیامبر (صلی االله علیه و آله و سلم) فرمودند: 

«صلاة عبادت مقسوم بین اللّه و بین عبد است به دو نصف: پس نصفى از آن براى خدا و نصفى براى بنده است، چنانکه در خبر صحیح آمده است که حق تعالى فرمود: من صلاة را بین خودم و بین عبد خودم دو نصف نمودم. نصف آن براى من و نصف آن براى عبد من است. و مر عبد مراست آن چه را که درخواست کند. 

عبد می گوید: بِسمِ اللَّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ. خداوند می گوید: عبدم مرا یاد نمود. عبد مى گوید: الْحمد لله رب الْعالَمینَ. خداوند مى گوید: عبدم مرا ستایش نمود. عبد مى گوید: الرَّحمنِ الرَّحیمِ. خداوند مى گوید: عبدم مرا ثنا نمود. عبد مى گوید: مالک یومِ الدینِ. خداوند مى گوید: عبدم مرا بزرگ داشت و خویشتن را به من تفویض نمود. این نصف همگى خالص براى خداست. 

سپس عبد مى گوید: إِیاك نَعبد و إِیاك نَستَعینُ. خداوند مى گوید: این بین من و بین بنده من است و مر عبد مراست هر چه که بخواهد. پس خداوند در این آیه بین خود و بنده اش اشتراك قرار داد. بنده مى گوید: اهدنَا الصراطَ الْمستَقیم صراطَ الَّذینَ أَنْعمت علَیهِم غَیرِ الْمغْضُوبِ علَیهِم و لَا الضَّالِّینَ. خداى تعالى مى فرماید: اینها براى عبد من است و مر عبد مراست آن چه را که بخواهد. پس اینها را خالص  براى عبد خود قرار داد. چنانکه نصف اول را خالص براى خودش قرار داد».

.

.

حضرت علامه حسن حسن زاده آملی

 ممد الهمم در شرح فصوص الحکم صص ۶۲۴،۶۲۵